Drie misvattingen over zegelringen
Over zegelringen wordt veel beweerd. De ene kenner weet het nog beter dan de ander. Vaak komen verschillen in opvattingen over gebruik van een zegelring gewoonweg door verschillen in tradities die binnen een familie gelden. Maar een aantal hardnekkige misvattingen hoor ik geregeld in mijn gesprekken met klanten. Hieronder een bespreking van de drie meest gehoorde.
door Guido van der Eerden
"In gesprek met klanten hoor ik soms bijzondere opvattingen."
In mijn gesprekken met klanten steekt een aantal misvattingen over zegelringen regelmatig de kop op. Ik behandel hier de drie meest gehoorde. Dit zijn de misvattingen:
- Een zegelring is alleen voor adellijke families;
- Een zegelring is niet meer van deze tijd;
- Een zegelring draag je met de gravure van je af, omdat dat makkelijker is bij het zegelen.
Misvatting 1: Een zegelring is uitsluitend voor adellijke families
Een misvatting die ik vaak hoor wanneer het gesprek gaat over zegelringen, is dat veel mensen denken dat een zegelring is voorbehouden aan families van adel. De oorsprong van deze misvatting is het (onjuiste) idee dat alleen adellijke families een familiewapen voeren. Niets is minder waar.
Familiewapens of zegelringen zijn niet voorbehouden aan adel
Ook in deze tijd kiezen weer veel families ervoor een familiewapen te laten ontwerpen. Tegenwoordig niet vanuit praktisch oogpunt, maar meer vanuit het idee dat een familiewapen een band laat zien tussen familieleden, voorouders en nakomelingen. Elk familiewapen is ooit nieuw geweest, dus een nieuw familiewapen is niet minder dan een oud wapen. Een andere opvatting die ik laatst eens hoorde en gelieerd aan bovenstaande, was dat een blauwlagensteen zou zijn voorbehouden aan adellijke families. De blauwlagensteen zou staan voor "blauw bloed". Hoewel ingenieus gevonden, is ook dit een misvatting. Blauwlagenstenen worden al eeuwen gebruikt voor zegelringen - voor uiteenlopende families. De reden hiervoor is het mooie contrast tussen onderlaag (zwart) en bovenlaag (blauw), waardoor de gravure mooi zichtbaar is. Dit heeft niets te maken met het al dan niet behoren tot adel.
Misvatting 2: Een zegelring is niet van deze tijd
Soms hoor ik de opvatting dat een zegelring ouderwets of niet meer van deze tijd zou zijn. Maar wie er een beetje op gaat letten, zal opvallen dat heel veel mensen - ook jonge mensen - een zegelring dragen. Een belangrijke reden hiervoor is dat in diverse families een gebruik bestaat om kinderen (vaak bij 18 of 21e verjaardag) een zegelring cadeau te geven. Een mooie familietraditie.
Veel families geven kinderen met 18 of 21 jaar een zegelring
Bovendien lijken steeds meer mensen zich bewust van omgeving en historie, en verdiepen zich in het leven van hun voorouders. Vaak leidt dat tot een vondst van een verloren familiewapen, of de wens om een nieuw familiewapen te laten ontwerpen. De populairiteit van TV-series als Verborgen Verleden, dat onderzoek laat zien naar de voorouders van bekende Nederlanders, draagt bij aan een toenemende belangstelling voor voorouders.
Tot slot zijn belangrijke gebeurtenissen zoals geboorte of overlijden voor veel mensen een aanleiding om eens stil te staan bij dingen die van belang zijn in het leven. Een zegelring wordt dan een symbool voor het belang van familie. Elke dag is de zegelring een herinnering aan het bijzondere van een eigen familie.
Misvatting 3: Gebruik bepaalt wijze van dragen
Een veelgehoorde redenering is dat men een zegelring moet dragen met de gravure van zich af vanuit praktische overwegingen bij het zegelen. Bij het gebruik van de zegelring (met de vuist naar beneden toe) voor het maken van een afdruk in zegellak, komt zodoende de gravure 'correct' in de lak. De gravure staat dan met de voeten op de grond. In de praktijk wordt de zegelring echter niet gebruikt aan de hand. De hete lak waarin gestempeld is daarvoor veel te heet, en men zou de eigen hand verbranden.
De zegelring wordt bij gebruik voor het zegelen gewoon afgenomen en dan pas in de hete lak gedrukt. Daarom verklaart het gebruik niet waarom veel zegelringdragers de zegelring van zich afdragen. Een (vermoedelijke) reden voor dit gebruik is 'hoffelijkheid'. Het zegel wordt zo gedragen dat de ander (de kijker) het wapen kan aanschouwen. Net als het aangeven van een foto, waarbij de foto voor de ontvanger op correcte wijze wordt aangereikt. Overigens zien we in de praktijk ook wel dragers die de ring naar zich toe dragen - een kwestie van persoonlijke smaak.
Andere mis- of opvattingen?
Hierboven een selectie van opvattingen die ik zelf ben tegengekomen. Heeft u zelf wel eens een bijzondere opvatting gehoord over zegelringen, of daaraan verwante onderwerpen zoals familiewapens, edelmetalen of zegelstenen? Leg de opvatting aan mij voor, en ik zal proberen na te gaan wat er van waar is. Ik hoor het graag van u!
Article by Guido van der Eerden
English site: